In onze nieuwe rubriek Catching Cultures Songs lichten we telkens één van de liedjes uit het repertoire van CCO uit. Waar gaat het lied over? Waar komt het vandaan? Wat betekent het voor de persoon die het lied uitkoos? Je leest het hier. We trappen de rubriek af met misschien wel het meest opvallende nummer van het afgelopen jaar: Zooly. [for English click here]
Als je recent bij een van onze optredens bent geweest móét je dit nummer bijna wel hebben gehoord: Zooly. Sinds de première op het 8e Catching Cultures Festival in TivoliVredenburg is dit nummer namelijk niet meer weg te denken uit onze show. Vol energie en dansbare grooves heeft het bovendien menig optreden af mogen sluiten. De dansmoves en publieksinteractie die zanger Mo erbij betrekt zorgen alles bij elkaar voor een onvergetelijk en uniek live-moment.
Zooly is anders dan de meeste andere liedjes: het heeft een 12/8e maatsoort en eigenlijk geen akkoordwisselingen of vaste volgorde. Toen Mo bovendien ooit uitlegde waar de tekst over ging zei hij droog: “eigenlijk niks”. De titel betekent iets in de trant van ‘(hey) man’. De tekst heeft op het eerste gezicht dus ook geen bijzondere betekenis en staat meer in dienst van de muziek dan andersom. Dit alles was voor sommigen in ons orkest even wennen. Vandaag de dag kennen we dit toch wat aparte stuk echter van binnen en buiten en van voren naar achter. Maar minstens even interessant en opmerkelijk aan Zooly zijn het verhaal erachter en Mo’s bijzondere relatie met dit lied.
Mo groeide op in Khartoem, de hoofdstad en grootste stad van Soedan. Daar is Zooly eigenlijk helemaal niet zo bekend en klinkt het voor sommigen zelfs wat onwennig. Dat komt omdat het uit de regio Darfoer komt, in het westen van het land. Zoals Mo in zijn workshops al eens heeft uitgelicht is Soedan op muzikaal gebied namelijk een heel divers land, waar iedere stad of regio een eigen ritme heeft. Via deze ritmes, waarvan er ruim 50 verschillende zijn, communiceerden plaatsen van oudsher met elkaar.
In Darfoer was er ook zo’n plaats. Het ritme daar heet ‘kiran’ en is typerend voor Zooly. Mo: “Het ritme komt voort uit de landbouw-geschiedenis van het gebied. Het werd gespeeld als mensen werkten in de velden. Ze maakten het ritme dan door hun voeten te gebruiken.” Er hoort bij dit ritme dan ook een speciale dans, die je zou kunnen kennen als je Mo het nummer live hebt zien vertolken. Die dans kun je nog steeds zien in Darfoer, als deze tijdens grote feesten op de pleinen wordt uitgevoerd. Soms gebeurt dat met wel honderden mensen tegelijk!
Waarom koos Mo dan voor dit nummer, terwijl hij zelf uit Khartoem komt? Die keuze komt niet uit de lucht vallen. Mo’s moeder, die hij sinds zijn komst naar ons land bijna 3 jaar geleden niet meer zag, komt van oorsprong namelijk uit het deel van Darfoer waar ‘kiran’ het typerende ritme is. Om Zooly live te kunnen vertolken is voor Mo dan ook een kans om zijn roots, zijn moeder en de mensen van Darfoer te eren.
Als je de volgende keer bij een van onze optredens bent en je hoort Zooly, denk dan aan dit bijzondere verhaal. Weten wanneer dat kan? Kijk dan in onze agenda.
Tot die tijd kun je genieten van het onderstaande live-fragment van Zooly: